Fotoğrafta Geometri

15 Mayıs 2020 Cuma

Fotoğrafın içinde Geometriyi kullanmak.

Fotoğrafta geometriyi çok iyi kullanabilirseniz çok iyi ve etkileyici fotoğraflar elde edebilirsiniz. Fotoğrafınız sıradan fotoğraf olmaktan çıkar,

Bu haftaya kadar fotoğrafın teknik konularına değinmeye çalıştım. Umarım faydalı olmuştur. Bu haftadan itibaren fotoğrafta geometriye girmek istiyorum. Nedir fotoğrafta geometri? Fotoğrafın içindeki çekmiş olduğumuz öznenin dışında birtakım şekiller bulunmaktadır. Çizgiler, şekiller, desenler gibi. Bütün bunla fotoğrafın içerinde belirgin şekilde de olabildiğini gibi fotoğrafın içindeki objeler tarafından hayali olarak oluşturulmuş olabilir. Bu geometrik şekiller ile fotoğrafın öznesinin birbirinin ile girmiş olduğu etkileşim fotoğrafın geometrisini oluşturmaktadır.

Fotoğrafta geometriyi çok iyi kullanabilirseniz çok iyi ve etkileyici fotoğraflar elde edebilirsiniz. Fotoğrafınız sıradan fotoğraf olmaktan çıkar, daha etkileyici hatta sanatsal fotoğraflara doğru bir yol almış olursunuz. Bu konu sürekli çekim ile pekişir ve zaman içinde fotoğrafçının alışkanlığı veya kuralları haline gelebilir.

Tabi her zaman dediğim gibi bütün bunlara uymanızda gerekmez. Çünkü fotoğraf sizin dünyanız ve siz neyi nasıl isterseniz öyle çekebilirsiniz. Ancak kullanmazsanız bile fotoğraftaki geometrik şekil ve işaretleri bilmenizde her zaman fayda olacaktır.

Burada karar vermeniz gereken ne çekmeniz gerektiğidir. Karar vermeniz gereken diğer bir durumda fotoğrafınızın sıradan mı yok etkileyici mi olması gerektiğidir. Eğer sıradan bir fotoğraf istiyorsanız yapmanız gereken makinenin deklanşörüne basmaktır. Hiçbir ayar ve kural olmadan yaptığını fotoğraf sıradan bir fotoğraf olacaktır. Eğer yine ortaya çok etkileyici bir fotoğraf çıkarsa da tesadüfen çekmiş olduğunuz fotoğraf olacaktır.

Öznenin Yerleştirilmesi

Bir modelin, nesnenin, hayvanın, çiçeği v.s fotoğrafını çekeceğiz. Diyaframını, odak merkezini, odak uzaklığı gibi teknik ayarları yaptık fotoğrafı çekmeye hazırız. O zaman modeli nereye yerleştireceğiz. Kadrajın herhangi bir yerine yerleştirsek olmaz mı? Bu sorunun cevabına olur diyemiyoruz. Herhangi bir konum fotoğrafı çekici kılmaz. Sıradan gelip geçerken çekilmiş havası verir. Fotoğraflarımızın değer kazanmasını istiyorsak izleyiciye fotoğraf için uğraştığımızı göstermemiz gerekiyor.

Fotoğraflayacağınız öznenin yeri seçmek için birçok parametre ile karşılaşırız. Öncelikle nesnenin boyutu önemlidir. Küçük nesnelerin tamamı kadraja rahatça girebilmekte. Büyük nesnelerin tamamı girmeyebilir. Nesneleri konumlandıracağı yeri karar verirken bakış açısını göz önüne alabilirsiniz. Özne hangi yöne bakıyor tam tersi yöne yerleştirmeniz genelde önerilir. Baktığı yerde başka unsurlarda olabilir. Bir ağaç, bina, hayvan veya başka bir şey. Ters Köşelerde bu nesnelere göre konumlandırsanız fotoğrafa etki katar hem de kadrajı doldurabilirsiniz. Özneniz hareket halindeyse hareketi fotoğrafın boşluğuna doğru yerleştirmeyi deneyebilirsiniz.

Gözün Gezmesi

Bir fotoğraf karesine baktığımızda karşımızda dörtgen bir çerçeve içine bakarız. Gözlerimiz bu dörtgenin içerisinde gezinir. O yüzden özneyi ortaya koyarsanız ve bu öznede gözler varsa gözümüz orta tarafta kalabilir. Özneyi bakış açısının tersine koymanız ile göz büyün dörtgeni taramaya başlayacaktır. İzleyici fotoğrafımızın nereden taramaya başlamasını istiyorsak özneyi oraya koymamızda fayda var. Tabi öznenin hareketi veya duruşu gözümü diğer yerleri kaydırması gerektiğini unutmayın. Buda gelende bakış açısı yönü olacaktır. Nesne ve bakış açısı aynı yönde olursa ters tarafı görüş ilgi alanı dışında girecek ve fotoğrafı kadrajı yarım kalacaktır.

Ufuk Çizgisinin Yerleştirilmesi

Burada birde ufuk çizgisinden bahsetmek istiyorum. Burada dikkat etmeniz gereken nokta ufuk çizgisinin fotoğrafın tam ortasında olmaması gerektiğidir. Bu şekilde fotoğraflar tek kadraja iki farklı fotoğraf varmış etkisi yapabilir. Fotoğrafınızda ki hareketlilik ve dinamiklik ortadan kalkar. Ufuk çizgisini çok yukarı ve çok aşağıda olursa da fotoğrafınızdaki ufuk çizgisi izleyiciye rahatsızlık verebilir.

Doğrusu kadrajı gözünüzle hayali olarak üçe bölün. Bunu yapan makinelerde mevcut. İki adet çizgi elde edeceksiniz. Ufuk çizgisini bu iki çizginin birine yerleştirmenizde daima fayda var. Ufuk çizgisinin çaprazda yapabilirsiniz ama bunu ustaca yapmanız gerekiyor. Yoksa yapacağınız diyagonal acemice olur ve izleyiciye acemi olduğunuz hissini verebilirsiniz. Diyagonal konusuna ilerleyen haftalarda değineceğim.

Modelin baktığı yön sağ taraf. Modeli bakış açısının ters köşesine yani sol tarafa yerleştirdim. Fotoğrafa ilk baktığımızda gözümü modeli tarayacak sonra bakış yönüne doğru kayacaktır. Baktığı yöndeki ağaca doğru gidecektir. Burada başka geometrik şekilde var ama burada bahsetmediğim için fotoğrafı sadece bakış açısı yönünden değerlendireceğim.

Bakış açıcı derken sadece gözü olan özneler aklınıza gelmesin. Cansız ve gözü olmayan nesnelerin de bakış açısı vardır. Aslında buradaki bakış açısı fotoğraftaki öznenin değil izleyicinin bakış açısını şekilde de düşünebiliriz. Burada kalemi soldan takip edip sağa doğu ilerleyen ve sonrasında bir boşluk görüyoruz. Bu boşluk izleyiciye sonsuzluk hissi veriyor. Bakı açısı yönünde illa ki bir şey olmak zorunda değil.

Ufuk çizgisi kadrajın üçte birlik kısmına yerleştirilmesi gerektiğini söyledim. Bu fotoğrafta ufuk çizgisi hem düz hem de tam kadrajın üçte birinde konumlandırılmıştır. Burada bakış yönü tam orta olduğu için fotoğraftaki çocukları orta yerleştirdim. Fotoğrafta aşağıdan ufka doğru bir hareket söz konusu.